Opublikowany przez: Familiepl 2019-01-24 14:56:55
Autor zdjęcia/źródło: Designed by Freepik
Sytuacja taka może mieć miejsce zarówno wtedy, gdy rodzice mieszkają wspólnie lub już się rozstali. Brak rozwodu i wspólne zamieszkiwanie małżonków, wbrew przekonaniu wielu osób, nie jest przeszkodą do wniesienia sprawy o alimenty i ustalenia ich wysokości.
Do założenia sprawy o alimenty i ustalenia ich wysokości przed Sądem Rejonowym i uzyskania wyroku je zasądzającego wystarczy, gdy jedno z rodziców uchyla się od łożenia na utrzymanie niesamodzielnego dziecka lub łoży na ten cel zbyt małe kwoty.
Takie rozwiązanie często wybierają osoby, które z różnych przyczyn nie chcą jeszcze wszczynać postępowania o rozwód albo w przypadku, gdy dziecko nie pochodziło z małżeństwa. W momencie podjęcia decyzji o rozwodzie, nie warto zakładać oddzielnej sprawy o alimenty przed Sądem Rejonowym, gdyż w chwili wniesienia powództwa o rozwód sprawa o alimenty zostanie od tego dnia przekazana do Sądu „rozwodowego”. W takim przypadku Sąd Rejonowy decydował będzie tylko za okres od dnia wniesienia pozwu o alimenty do dnia przekazania sprawy do Sądu Okręgowego.
Powództwo w sprawie o alimenty, i ustalenie ich wysokości, w przypadku małoletniego dziecka w jego imieniu wnosi przedstawiciel ustawowy – rodzic pod którego opieką dziecko się znajduje. W przypadku zaś dziecka pełnoletniego to ono samo wnosi przeciwko rodzicowi lub obojgu rodzicom sprawę do Sądu.
Aktualnie nie ma wskazanego w ustawie wieku uchylającego z urzędu obowiązek alimentacyjny. Pełnoletnie dziecko może otrzymywać od rodziców alimenty do momentu usamodzielnienia się. Ponadto rodzic który uważa, że dziecko już się usamodzielniło albo posiada dochody ze swojego majątku pozwalające na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania, powinien skierować do Sądu Rejonowego sprawę o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
Przepisy nie określają wprost jak obliczyć wysokość alimentów na rzecz dzieci. Wskazują wyłącznie, że wysokość alimentów odpowiadać ma usprawiedliwionym potrzebom dziecka oraz możliwościom dochodowym i majątkowym zobowiązanego rodzica. Tak ukształtowany zakres alimentów sprawia, że w pozwie przede wszystkim szczegółowo opisać należy potrzeby uprawionego oraz wskazać ile pieniędzy potrzeba na ich zaspokojenie. Ponadto w miarę możliwości opisać należy dochody, majątek oraz możliwości zarobkowe zobowiązanego rodzica.
W sprawie o alimenty dobrze jest korzystać z pomocy adwokata, który profesjonalnie poprowadzi całą sprawę. W przypadku jednak, gdy decydujemy się założyć sprawę samodzielnie warto dobrze przygotować pozew o alimenty i zgromadzić odpowiednie dowody.
Po pierwsze, zanim w pozwie wskazana zostanie żądana od drugiego z rodziców kwota alimentów, warto zacząć od zrobienia zestawienia wszelkich kosztów utrzymania dziecka oraz jego niezaspokojonych potrzeb.
W zestawieniu takim wskazać należy bieżące oraz cykliczne wydatki na dziecko np.: koszty okresowego leczenia, wyprawkę przedszkolną/szkolną, koszty wypoczynku wakacyjnego.
Wydatki przedstawiamy wskazując kwotę miesięczną przeznaczaną na dziecko np. wyżywienie 600 zł miesięcznie, zakup środków czystości i higienicznych 100 zł miesięcznie, itd. Wskazując wydatki cykliczne warto określić ich pełny koszt np. wakacje 1200 zł rocznie tj. w rozbiciu miesięcznym po 100 zł miesięcznie.
Potrzeby i zainteresowania dzieci są tak różne, że trudno jest, w sposób schematyczny, określić wszystkie możliwe wydatki.
Z całą pewnością uwzględnić należy koszty:
- wyżywienia, związane z edukacją,
- wyprawkę,
- środki czystości i higieny,
- leczenia, zakupu odzieży i obuwia (uwzględniając szybki wzrost dziecka i ich sezonową wymianę),
- kieszonkowe,
- związane ze spędzaniem czasu wolnego oraz część kosztów utrzymania mieszkania.
Zgodnie z orzecznictwem do kosztów utrzymania dziecka zalicza się przypadającą na nie część kosztów bieżącego utrzymania mieszkania np. gdy rodzic wynajmuje wraz z dwójką dzieci mieszkanie za łączną kwotę 1200 zł miesięcznie to wydatki na jedno dziecko w tym zakresie wyniosą 400 zł miesięcznie.
Ponadto, uwzględnić należy dodatkowe potrzeby i wydatki na dzieci związane z zajęciami pozalekcyjnymi, specjalistycznym leczeniem, kosztami dojazdu do przedszkola/szkoły, itp. Po wskazaniu pełnych kosztów utrzymania dziecka obliczyć należy część przypadającą na rodzica, który nie łoży na utrzymanie lub łoży w zbyt małej wysokości. Pamiętać należy, że w większości przypadków będzie to więcej niż połowa kosztów utrzymania dziecka. Rodzic sprawujący bieżącą opiekę nad dzieckiem wypełnia bowiem część swojego obowiązku alimentacyjnego poprzez sprawowanie osobistej bezpośredniej pieczy. Oczywiście proporcjonalne rozłożenie pomiędzy rodziców kosztów utrzymania dziecka zależy każdorazowo od okoliczności sprawy, tj. od wieku dziecka, zarobków rodziców i ich możliwości zarobkowych.
Opisując dochody, majątek oraz możliwości zarobkowe rodziców pamiętać należy, że Sąd bierze pod uwagę nie tylko rzeczywiście uzyskiwane dochody ale także możliwości zarobkowe.
Wskazać należy więc czy rodzice pracują, jakie uzyskują zarobki i czy jest to praca na pełen etat. Ponadto, opisać należy także dodatkowe, nawet okazjonalne, źródła dochodu, które również mają wpływ na wysokość alimentów. Uchylanie się od podjęcia zatrudnienia nie ma wpływu na wysokość orzeczonych alimentów.
Do pozwu o alimenty załączyć należy dowody w postaci dokumentów potwierdzających wskazane wydatki oraz uzyskiwane dochody. Ponadto, można zgłosić wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków, którzy wskażą jakie są koszty utrzymania dzieci oraz jakie są możliwości zarobkowe rodziców. Nie polecam składania paragonów fiskalnych, gdyż samodzielnie nie stanowią one wiarygodnego dowodu przed Sądem. Jeżeli zaś chcemy udowodnić, że zakupy widoczne na paragonie zostały faktycznie dokonane na potrzeby dziecka należy do niego dołączyć wydruk potwierdzenia płatności z rachunku bankowego. Przy płatności gotówką praktycznie nie jest możliwie wykazanie, że są to zakupy wykonane przez rodzica. Ponadto, korzystając z własnej praktyki stwierdzam, że Sądy nie potrzebują dowodu na wszystkie wskazane wydatki i nie patrzą przychylnie na załączanie stosów dokumentów potwierdzających np. zakup pieczywa czy mleka. Swoim klientom polecam gromadzenie takich dowodów wyłącznie w przypadku znacznie wyższych od standardowych kosztów wyżywienia np. z uwagi na specjalną dietę, celem wykazania, że jest ona przestrzegana.
W pozwie dobrze jest od razu zamieścić wniosek o wydanie postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia alimentów. Dzięki temu alimenty, od momentu ich ustalenia postanowieniem o zabezpieczeniu, uiszczane będą jeszcze w czasie trwania postępowania, a nie dopiero od momentu prawomocnego zakończenia sprawy, z wyrównaniem za okres trwania postępowania.
Sprawa w Sądzie Rejonowym kończy się wydaniem wyroku. Każda ze stron ma możliwość w terminie 7 dni od jego ogłoszenia na złożenie wniosku o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku. Następnie zaś w terminie 14 dni od momentu otrzymania uzasadnienia wyroku może złożyć apelację. Po złożeniu apelacji sprawa rozpoznawana jest przez Sąd II instancji tj. właściwy Sąd Okręgowy. Wydany w II instancji wyrok jest ostateczny i nie ma możliwości złożenia od niego skargi kasacyjnej. Jednakże, w przypadku istotnej zmiany okoliczności faktycznych, każda ze stron może ponownie skierować sprawę do Sądu Rejonowego wnosząc powództwo o zmianę ustalonych poprzednio alimentów. Pamiętać jednak należy, że możliwość taka nie jest „III instancją sądową” i nie należy wykorzystywać jej w każdym przypadku niezadowolenia z wyroku. W kolejnej sprawie o podwyższenie lub obniżenie alimentów Sąd bada bowiem czy nastąpiła istotna zmiana okoliczności faktycznych, które decydowały o dotychczasowej wysokości alimentów. Musi być to zatem istotna zmiana w stosunkach rodzinnych, zawodowych, osobistych, zdrowotnych, majątkowych, itp.
Autor porady: Adwokat Luiza Migdał
Adwokat prowadzący indywidualną Kancelarię Adwokacką specjalizującą się przede wszystkim w sprawach z zakresu prawa rodzinnego (rozwód, alimenty, podział majątku wspólnego, kontakty, władza rodzicielska, itp.) oraz prawa pracy.
Prowadzi sprawy przed Sądami zazwyczaj w województwie lubelskim oraz mazowieckim. Udziela także porad prawnych online osobom z całej Polski i przebywającym poza granicami kraju. Prywatnie - żona, mama, mól książkowy
Pokaż wszystkie artykuły tego autora
Nie masz konta? Zaloguj się, aby pisać swoje własne artykuły.